Ben je op zoek naar een super aanhankelijke huiskat, Wil je een lief, rustig en knuffelig vriendje? Dan is de Heilige Birmaan zeker iets voor jou. Zelf haalde hij de top drie in de lijst van meest aanhankelijke kattenrassen.
Zijn beide voorouders, Pers en Siamees, vindt je terug als twee van de vriendelijkste raskatten wereldwijd. Komt daar nog bij dat de Heilige Birmaan, zonder uren bij de schmink of kapper, uit zichzelf een betoverende schoonheid bezit.
Hij is, met andere woorden, ook nog eens makkelijk in onderhoud. Het leuke is ook dat hij het beetje kammen en verzorging die nodig is rustig ondergaat en er zelfs van geniet. Hij beschouwt dit gewoon als quality time in de wellness, lekker samen met baasje of bazinnetje een momentje samen.
Als je nu denkt dat deze robuuste raskat een slome hangpoes is, dan zit je verkeerd. Zijn rustige natuur en hang naar gezelschap belemmeren hem niet om enthousiast te ravotten en met jou te spelen. De Heilige Birmaan is op die manier prima gezelschap voor wie wat meer wil dan een kat om muizen te vangen.
Daarbij spreekt het haast vanzelf dat zo’n gezelschapsdier evenveel geniet van jouw gezelschap als jij van het zijne. Het is dus wel een poes om zonder handschoenen aan te pakken, maar bij voorkeur niet om een hele dag alleen te laten.
Waarom de Heilige Birmaan zo heilig is
Eeuwen geleden aanbad men in Tibet het godenpaar Song-Hyo en Tsun Kyan-Kse, een godin met een gouden huid en ogen zo blauw als saffieren. Tsun Kyan-Kse stond ook bekend als de godin van de zielsverhuizing.
De priesters die haar dienden deden dit in met goud bedekte tempels, die omringd waren door hoge muren; die muren dienden niet enkel als bescherming van de priesters zelf maar ook van de honderd witte katten die standaard samen met hen in de tempel woonden.
De tempelkatten symboliseerden de reinheid en vingen de ziel op van overleden priesters. Toen één van de vroomste priesters bij een overval levensgevaarlijk gewond raakte, plaatste één van de poezen zijn pootjes op de stervende. Op dat ogenblik verkleurde zowel zijn ogen als zijn vacht en kreeg hij de speciale tekening die de Heilige Birmaan tot vandaag kenmerkt. Tegelijkertijd veranderden alle katten binnen het tempeldomein op dezelfde wijze.
De kleurschakeringen betekenen ook wat. Zo kreeg de Birmaan zijn blauwe ogen rechtstreeks van de godin zelf. Zijn gouden vacht weerspiegelt zowel de gouden schijn van de godin als de traditionele kleding van zijn meester, de overleden priester. Het donkerbruine in zijn vacht is een uitbeelding van de onreinheid van deze aarde, terwijl zijn witte pootjes, die bij het overlijden het hoofd van de priester aanraakten, gelden als symbool voor een zuivere ziel. En ze leefden nog lang en gelukkig samen in de tempel, zou je dan denken.
Vanuit Tibet de wereld rond
In het begin van de twintigste eeuw werd de tempel nogmaals overvallen. Deze keer moesten de priesters niet enkel op hun goden vertrouwen, maar werden ze bijgestaan en verdedigd door twee Engelsen. Deze namen het koppeltje mee naar Frankrijk, waar ze op dat ogenblik woonden. Als dank gaven zij hun een koppeltje Heilige Birmaanse raskatten als geschenk.
Het is onduidelijk hoe de geschiedenis verder verliep. Wat wel vaststaat is dat er omstreeks 1950 haast geen Heilige Birmanen in Europa meer werden aangetroffen. Op dat ogenblik is men begonnen met de reconstructie van het ras door slimme kruising van rassen en bloedlijnen. Welke rassen hierbij allemaal werden ingezet, is een mysterie dat verloren ging in de tijd. Wel maakten zowel de colourpoint Perzische langhaar als de Siamees deel uit van dit fokprogramma.
Een echte poes als fotomodel
Heilige Birmanen, in sommige landen ook wel oneerbiedig gewoon “Birmaan” genoemd, hebben een lichaam in licht crèmekleurige uitvoering. De halflange vacht van dit kattenras wordt verder versiert door gekleurde punten aan oren en staart. Anders dan bijvoorbeeld Siamezen zijn hun voeten volledig wit; Deze “handschoenen” zouden symbool staan voor de reinheid van hun ziel.
Hun stevige, robuuste lichaamsbouw houdt het midden tussen deze van de Pers en de Siamees. Dit is niet verwonderlijk wanneer je weet dat deze rassen werden ingezet bij de naoorlogse reconstructie van het ras. Het meest in het oog springende kenmerk van de Heilige Birmaan zijn echter zijn saffierblauwe ogen, die hem of haar tot de lookalike van Paul Newman of Claudia Schiffer maken. Anders dan de menselijke fotomodellen kan de Heilige Birmaan prat gaan op een elegante pluimstaart, die hij fier rechtop draagt.
Zijn ronde, brede, kop, licht gebold voorhoofd en bijna ronde ogen geven hem een zekere babyachtige uitstraling die hem voor de meeste mensen nog aantrekkelijker maakt.
Binnen de hoofdkenmerken komen verschillende kleuren points voor, gaande van donkerbruin tot melkchocolade, van blauwgrijs tot rood en lichtrood. Maar welke kleur jouw vriendje ook heeft, de voeten zijn altijd wit. De lengte van dat wit kan variëren maar mag volgens de rasstandaard nooit het hielgewricht overschrijden.
Opvallend is ook dat de kittens van de Heilige Birmaan volledig wit geboren worden en hun volledige en definitieve kleur pas bereiken bij volwassenheid.
Makkelijk in onderhoud
De Heilige Birmaan heeft een halflange vacht, die wel enige verzorging vraagt. In de ruiperiode wordt hij het best dagelijks geborsteld, buiten deze periode volstaat een wekelijkse kambeurt.
Een rustige, stabiele vriend
Niet alleen wat uiterlijk betreft zit de Heilige Birmaan tussen de Pers en de Siamees. Ook zijn karakter is een perfecte mengeling van beide rassen. Hij is geen kat van uitersten maar valt zowat overal netjes in de middenmaat, wat in dit geval alleen maar positief is. Ze zijn niet zo onstuimig speels dat ze je huis slopen maar zijn ook niet saai. Ze zijn uiterst verdraagzaam. Dit maakt hen tot goed gezelschap voor kinderen, waarmee ze graag en rustig spelen.
Hun gehechtheid aan hun mensen heeft wel als keerzijde dat ze niet graag alleen zijn en ongelukkig worden wanneer je hen negeert. Dit laatste is sowieso moeilijk te doen bij zo’n pluizige schat als de Heilige Birmaan. Na een overdosis knuffels en een robbertje spelen trekt de Heilige Birmaan zich graag even terug op zijn eigen rustige plekje, dat moet je dus echt wel voorzien.
Actief in het veld
Wanneer de Heilige Birmaan naar buiten kan is hij een sportieve jager, met veel talent. Ook hier pakt hij het rustig aan. Geen wild gespring en gekrijs, waardoor elke potentiële prooi al lang verdwenen is voor ze bereikt wordt, geen missers bij het mikken. Actief en alert verbruikt zijn stevige lichaam net voldoende energie om zijn doel te bereiken zonder extra reserves te verbruiken door nodeloos druk gedoe.
Hij is als het ware die vriend die houdt van gezelschap en een fijn gesprek op een terrasje maar die je nooit op tafel zal zien dansen. Hij is echter ook die vriend die, op zijn eigen rustige manier, graag grenzen verkent en doorbreekt, hier moet je als poezenbaas echt wel op letten tijdens de opvoeding.
Neiging tot overgewicht
De Heilige Birmaan heeft per definitie een zware lichaamsbouw, met een standaardgewicht tussen de vier en acht kilogram. De combinatie van deze robuuste, stevige lichaamsbouw en zijn rustige natuur brengt een neiging tot overgewicht met zich mee. Als je dus geen prijs stelt op een vierkante huiskat, wat trouwens voor die poes zelf ook niet gezond is, moet je zeker op zijn voeding letten. Daarnaast is voldoende beweging zeker een must.
Dit laatste bereik je, zeker bij poezen die niet naar buiten gaan, door een gezonde dosis dagelijks spelplezier. Meestal zal je Heilige Birmaan, gesteld op gezelschap als hij is, je zelf wel uitnodigen om met hem te spelen. Doet hij dat niet, dan mag je gerust zelf het initiatief nemen. Je poes zal dit zeker appreciëren en misschien zelfs ietwat jaloerse trekjes vertonen wanneer je naar haar smaak iets te veel met andere huisgenoten bezig bent en haar, naar gevoel dan toch, verwaarloost.
Geen ziekelijk type
De Heilige Birmaan is in principe geen type waar je op geregelde basis mee naar de dierenarts moet hollen. Wel zitten er in sommige bloedlijnen erfelijke afwijkingen zoals een geknakte staart of scheel kijken. Dit kan uiteraard door een zorgvuldige fokker worden voorkomen. Verder ontwikkelt hij soms cysten, die op zich wel makkelijk kunnen verholpen worden.
Op zoek naar een huisgenoot
Ok, je hebt beslist. Hoog tijd voor een intelligente, charmante, bescheiden en zachtaardige levensgezel. Je denkt daarbij onmiddellijk aan een poes, en dan meer specifiek aan een Heilige Birmaan. Het is belangrijk om een betrouwbare fokker uit te zoeken. Een eerste test is al de hoeveelheid nestjes die hij of zij tegelijkertijd heeft. Bij meer dan twee is er geen tijd om met elke kitten individueel bezig te zijn, wat geen goede zaak is.
Verder mag je best vragen of je de poezenverblijven mag zien. Voldoende ruimte is niet alleen een fysieke noodzaak maar ook onontbeerlijk om te leren spelen en bewegen. Een te kleine ruimte en meer dan twee nesten wijst dikwijls op broodfok, en dat geeft nooit goede resultaten. Dikwijls wordt ook de nadruk op de stamboom gelegd, deze is echter vooral belangrijk wanneer je aan tentoonstellingen zou willen deelnemen of zelf gaan fokken. Ben je enkel op zoek naar spinnend gezelschap, dan maakt het niet zo veel uit of de tekening net niet voldoet aan de standaard.
De zakelijke kant
Een Heilige Birmaan kost tussen de 500 en de 1000 euro. Vind je er toch een met korting of extreem goedkoop? Dan is de kans groot dat er iets mis is en dat je initiële winst dubbel en dik verdwijnt in de kassa van de dierenarts. Dierenartskosten moet je trouwens sowieso mee inrekenen, al is het maar voor de jaarlijkse controle en inentingen. Gezonde voeding kost ook wel wat. Even een budgettering opmaken voor je beslist een kitten te halen is dus wel zo verantwoord.
Tegelijkertijd heb je wel voor relatief weinig geld, (een menselijke partner kost meestal meer aan cadeautjes en attenties), een rustige en aanhankelijke vriend voor het leven, of toch voor de eerstkomende tien tot vijftien jaar. Wat trouwens ook de gemiddelde levensverwachting is van een Heilige Birmaan.
Kortom, de Heilige Birmaan is een ideale huiskat voor een baas die prijs stelt op een rustige en aanhankelijke levensgezel, waar je op tijd en stond ook wat lol mee kan beleven.
